De Poorters van Roosendaal | Maandelijks Archief: februari 2015

‘t verhaal van ‘t Roosendaols Lieke

Gepost op 22 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Beste taol-liefhebber

(door Jan van Nassau)

Tot voor kort leek het erop dat de publicatie van het “Roosendaols Lieke” in het in 1949 uitgegeven ‘Noord-Brabant …. en Nederland lacht’ van Okke Haverkamp de eerste was met een woordverklaring, door Haverkamp aangeduid als ‘De oplossing van het Rosendaalse sjibboleth’. Inmiddels weet ik waaruit de schrijver heeft geput, nl. uit het tijdschrift ‘Eigen Volk’, jaargang X, aflevering 3, mei 1938. Daarin staat nl het artikel ‘Een Roosendaals sjibboleth’ van dr. Toon Weijnen. Weijnen verwijst in dat artikel ook nog naar zijn (dan onlangs verschenen) boek ‘Onderzoek naar de dialectgrenzen in Noord-Brabant’ waarin ‘zeer vele van deze woorden en uitdrukkingen’ behandeld zijn. Het is dus nog even zoeken ook naar dat boek.

Laten we trots zijn en blijven op ons enige echte Roosendaolsch Lieke.

Met vriendelijke groet

Jan van Nassau

De plaatjes met de tekst zijn afkomstig van het Meertensinstituut.

‘t verhaal van Carel Suijkerbuijk

Gepost op 13 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Kend’t ver’aol van d’ HERRIESCHOPPERS

Het is 1961

Vanuit de harmonie Vlijt en Volharding werd ik benadert om aan te sluiten bij carnavalskapel d’Herrieschoppers. Deze kapel blies in de optocht altijd voor De Zottekap de carnavalsgroep van wijk 1, waarin Gerrit Bakker (de aannemer) voorzitter was, dacht ik, wan Gerrit regelde alles. We traden altijd op voor de bekende bals in De Kring zoals: het Middenstandsbal, het Prinsenbal, Narrenbal, Tienerbal, Prallekesbal en het Restjesbal.

D’Herrieschoppers zijn opgericht in 1959 en stopte door omstandigheden na 11 jaar wat warempel toch wel een passend getal is.

De kapel bestond uit de volgende leden:

Kees Clement, klarinettist. Wil Broos saxofoon/klarinettist. Jan Hopstaken, klarinettist. Jan Jansen, trombonist. Harrie van Nispen, Bassist. Wim Roovers, saxofoon. Kees Monseurs, trompettist. Carel Suijkerbuijk, trompettist. Ad Jens, kleine trom slagwerk. Harry Bakus, grote trom slagwerk. En Rien van Westen, bekkens slagwerk.

Zo zie je maar, kapellen komen en gaan, alleen de oudere onder ons zullen d’Herrieschoppers nog gekend hebben.

Carel Suijkerbuijk

‘t verhaal van Frans Suijkerbuijk

Gepost op 13 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Wijk 3 en andere verhalen

Ik zijn gebore in ut eilig jaor 1950 aon de Fortuinstraot nummero 11 ( kan gin toeval zijn )en as zodaonig midden in Wijk 3. Da is ut gebied van de Fortuinstraot, ‘t Heijptstraotje, Damstraot, Nispensestraot, Achterstraot, Vermaoi, Torenstraot enz. Wijk drie waar un aktieve vereniging en een van de hoogtepunte waar ut carnavalsbal. Graotis toegang vor alle bewoners in de Wilhelminazaol. (Laoter suite 3 van ut Wit Roosken.) Meziek van ik denk de Notekraokers ( de manne van Jongmaans).
En aon diejen tijd bewaor ik mun eerste erinneringen aon carnaval.

1956 ut Boerenolleke

Ik weet nog goed da wij meej alle jong uit de buurt in 1956 op ne grote boerekaar dur Roosendaol trokke. De waoge eette Ut Boerenolleke. We ware ammaol verkleed as boerkes en boerinnekes. In den aonloop naor dees optocht aar Merijn Jongeneelen ( van deVIVO uit de Fortuinstraot) un liedje geschreve da dur oons onderweg in dun optocht gezonge zou motte worre. Zowijt ak weet bestong da liedje alleen uit un refrein. Misschien wel un bietje apart mar ik denk mar zo; in diejen tijd waar ” we emme un potje mee vet” ok ne meezienger en da waar ok nie zo ingewikkeld. Zowel de tekst as de meziek staon me nog steeds bij, mar da zal wel komme omda we da meziekstukske op vooraand moese repetere. Mar ok omda we in den optocht da liedje aon een suk dur moese blijve zienge. Ut zou mijn niks verbaoze a dees liedje ut eerste officieuze Roosendaolse carnavalsliedje waar.

Te tekst waar as volgt:

En bij oons thuis zijn ze allemaol gek
Op un goei stuk spek
Op un goei stuk spek
En witte wad’oons moeder aaltij zee?
Un goei stuk spek goat er in as koek ee

Ik geloof nooit da gullie d’r vreseluk van onder den indruk zult zijn, mar ik kan oe verzekere da agge dees liedje meer as un uur achter mekaore mot zienge, ut dan vor de rest van oew leve in oewe kop bleft ange.

Atter d’n ene of d’n aandere nog interesse eet in de melodie wul ik die gere un keer ten gehore brenge. En da’s dan durrum ok wel gelijk de leste keer.

Mar afen,
Wijk drie aar de smaok te pakke. De carnaval wier populair in de wijk en ok bij oons thuis vonne ze da ammaol wel leutig. En zo agge dan dikkels ziet wordt ‘r vanalles ondernome. In ieders geval moesse ze meej dun optocht meedoen. Dus zo gezeet zo gedaon. D’r moes ne waoge gebouwd worre. En wel ne grote.

Optocht 1958

In dun optocht van 1958 aar wijk drie zunne eerste grote waoge. Ut waar un voorstelling van ut raodhuis mee un echt bordes en daorvor een bed van meej roze in de vorm van ut waope van Roosendaol. Op ut bordes moes ne priens, ne nar en de burregemeester staon. De priens meej un stafke, de burremester meej de sleutel en ne hooge zije en de nar meej niks. En ik waar da narreke. Ut genoemde waope wier gemaokt van crepe-papiere roze in de stadskleuren wit, rood en zwart. De bevestiging are ze denk afgekeke van de bloemecorso want d’r ware un aontal panele van vogeltjesgaos waor de blomme inmoesse. Volleges mijn vor dieen tijd ne mooie waoge.

Optocht 1959

In 1959 waar ut thema: wijk 3 bindt de kat de bel aon. En Merijn Jongeneelen aar bedocht datter nen ele grote kat gemaokt moes worre meej un grote gouwen bel aon zunne nek. Daorachter awwir ut bekende raodhuis meej dezelfde rolverdeling as un jaor eerder. En waor wier dieje kat zunne kop gemaokt? Bij oons in de kaomer. Un joekel van een gevaorte van kippegaos en papier mache die vervolges dur de onvolpreze schilder Gerrit Leijten uit de Damstraot wier gedecoreerd.Ik em overlest dieje ouwe film van de Roosendaolse carnaval op Feesboek gezien en aon ut begien van diejen film ziede deze waoge nog rije.
Onderweg kwame we toen nog wel un probleem tege. Achter in de Damstraot( ak ut goed em erreges in de buurt van Keij meej zun begraofenisspulle? Kieste en zo) hieng er ne kaobel van de raodio over de weg hene. Wa nou gezonge? Vooruit kon nie. Achteruit kon nie. Dan mar gewoon durknippe. En un kwak meej uitouwes zonder raodio.
Mar goed. We wonne dun eerste prijs.

In diejen film uit 1959 ziede ok nog ne grote vent mee ne dikke carnavalskop meej un brilleke op lope. Dieje kop em ik ier thuis nog ligge. Misschien kunne we daor meej de Poorterij wel iets leutigs meej verzinne.

De carnavalsloterij. Oftewel Funtreezing avaon la lettere.

Ter ondersteuning van ut ROOSENDAOLSE KIENDERCARNAVAL wier ter begien jaore 60 begonne meej de carnavalsloterij. Oons vaoder waar ondertusse Grootst Boer en nogal naauw betrokke bij ut feesje. De lotjes van dees loterij moese uis aon uis verkocht worre en in de Boereraod waar ut plan opgevat om da op un leutige manier in te gaon vulle. Ze zouwe meej ne grote waoge meej de Boerkes van Plezier ( dun ofkapel) vanaf ut station de stad intrekke. Daorbij zou dur de jeugd de lotjes verkocht worre.
Laurent van Mansfeld stelde un tenkwaoge van de Mobil ter beschikking en ut spul gieng van start. Gezien de te winne prijze moes da lukke. Eerste prijs: un allef varreke. Andere prijze: worste en amme. As dun dag vangiestere weet ik nog da we dun eerste staisie aondeje. Ut cafe van ome Jaonus en taante Jo Nagtzaom ( cafe Victoria of waar ut gewoon Cafe Nagtzaom?) in de Brugstraot. Toen we un paor minute van de meziek van dun ofkapel are genote stelde oons vaoder de vraog der vraogen: Jaonus, gifde gij un rondje of zal ik er eentje geve? Ik geef er wel een, zee Jaonus

Wa toendertijd ok wier gedaon is it op dezelfde manier verkope van de veldtekes. ( insienjes noemde wij die). Ne gulde per stuk. Eigeluk jammer dasse da tegesworig nie mir doen. Is ut gin idee om da te combinere meej de Kwakkelkraant.

Meej de paplepel.

Zo ak al zee ware ze bij oons thuis nogal betrokke bij de carnaval. Ut is dan ok nie zo vremd da’k meej carnaval zijn opgegroeid en vooral in diejen tijd van dichtbij meegemaokt heb watter zo allemaol spulde. Vooral in de jaore 60 meej een goeie boerenploeg ( Leo Lijmbach, Cees Akkermans, Toon Mol, Stafke Dhaese, Piet Heselmans, Leen Landa, Jan Backx, Joske Grispen, Leo van Dongen, Joep Petit, Henk van Loon, Jan Bruggelmans, Wil Broos, en wie ik amaol nog vergeet. Natuurlijk dun Ofkapel. Laurent van Mansfeld die de eerste liedjes schreef en nen echte nar waar op zunnen ezel.
En natuurlijk Jan Mol. ( gift’em toch un standbeeld)
En dan de manne van de Stichting. Mee wiesselende populariteit, waordur de Tullepetaon ut leveslicht zaag.

Mar d’r is een dieng wa’d ik van diejen tijd geleerd em,

ADDE DE LEUT TE SERIEUS NIMT IS TIE GAAUW OVER

Zo agge misschien wel es ore vertelle’n et zijn ik er ok gere bij en ik probeer ok aaltij wel op een of aandere manier meej carnaval un bietje actief te zijn. Bietje meziek blaoze ( nou ja, meziek)un liedje schrijve of iets aanders leutigs verzinne. Ik zijn d’ r durrom ok blij meej da oonze naozaote intusse ok volop bij dees mooie feest d’r eike kwijt kunne. En addik naor oons klein(e)kienders kijk geloof ik datte familietradisie ok zal worre voortgezet.

Ik hoop daddik er saome meej oons Lia nog veule jaore van mag geniete.

Frans Suijkerbuijk

‘t verhaal van Jos Walravens – 2

Gepost op 12 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Zit carnaval nou in de gene of nie?

Oe ik hierop kom zak oe vertelle wij gingen vroeger mee ons gezinneke naor t ezeltjesbal in de Keyenburg. Maor wa bleek , onze dochter Diana trok de hele middag een lelijk gezicht ze vond er niks aon. Maor zodra we thuis waore en er un carnavalsliedje op de radio kwaam dan war ze ni te ouwe en liepen we me zun viere rond tafel de polonaise zoals op de muziek van Andre van Duyn mee ut plaotje er staat un perd in de gang bij buurvrouw Janse en wat ist geval onze buurvrouw die hete Jansen , dit kon nie mooier. Maor gelukkig heeft mun dochter alle schroom opzij gezet en is volop carnaval gaon viere en draogt ze ok nog un klein stukske mee op dit leutige feest door de carnavalskraant al 10 jaor rond te brengen mee haor vriendin Ingrid en is ze toegetreden tot de Poorters. En as we ut nu over die tijd hebben in de Keyenburg dan zegt ze , Ja Pa maur ge wit nie wat ut is om als klein tullepetaon tegen die konten van de grote mensen te kijken.??!!!

Maw ut is goed gekomme

‘t verhaal van Jos Walravens – 1

Gepost op 12 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Familie of gin familie?

Blauw bloed of gin blauw bloed?

Ik war op de bijplaatsing van t nieuwe veldteken int gemeentehuis , alwaar ALLE veldtekens die in Roosendaal zijn verschenen worden tentoongesteld. Initiatiefnemer hiervan is mijn zwager de bekende Leo Nieuwlaat. Die vroeg mij of ik foto’s wilde nemen zoals de vorige jaren en natuurlijk doede da vor de goeie verstaandhouding in de familie. En t kwaam mij goed uit daar ik vor de onze Prins Ruben, onze oogheid mee carnaval , een mooi veraol ar . Mar sommige dingen moest ik eerst toch verifiëren oftewel uitzoeken. En zoals t un goeie Roosendaler betaamt vroeg ik op de man af waor zun oma woonde en waor zun vader e gewerkt en het viel allemaol in t bekende straotje Ok nog op welke datum zun taante jaorig war en da war 2 dagen vor mijn geboortedag (en da de Prins da allemaol wiest nou dar stond ik van te kijken). Toen zee ik tegen de prins dan bende gij nog un heel klein bietje familie van mijn. Hoezo dan vroeg tie?. Nou da zal ik vertelle. Toen ik geboren ben ar ons moeder naor 12 bevallingen nie genoeg zog meer om mij aan de borst te leggen en toen zee jullie Oma , die gelijktijdig in t ouwe charitas van un dochter war bevallen, nou dan late um toch aon mijn borst hangen (drinken) maw jouw Oma ee vor mij vor de eerste levensbehoefte gezorgd En dan heb ik natuurlijk ok un bietje DNA van jouw familie en waor ik ut meeste trots op ben is het blauwe bloed van onze Prins Ruben. Daarop heeft Dun Oogheid gelijk mijn adres en telefoonnummer genoteerd (hier waor mijn dochter ontzettend jaloers op)

Mee ander woorden ben ik nou familie of nie heb ik blauw bloed of nie?

‘t verhaal van Jan Mol

Gepost op 8 februari 2015 van iwan Geplaatst in Verhalen .

Het was 1957, enige dagen voor dat de vastentijd inging van 40 dagen. Ik was die avond in de oude Kring (de Schouwburg) in de foyer met de conciërge Bertus Heynen aan het biljarten, op het grote biljart wel te verstaan, want daar stond ook nog een klein biljart. Er was verder niemand en er was die avond ook geen uitvoering in de grote zaal. Wel was er in bovenzaal 1 een vergadering, zo bleek later. Want Pau Buijs kwam van boven en vertelde dat het bestuur van de R.K. Middenstands Vereniging op de laatste maandag voor de vastentijd in de grote benedenzaal van de schouwburg een carnavalsavond ging geven. Hij zei ook: ,,Daar hebben wij nog een prins carnaval voor nodig en misschien, Jan, is dat wel iets voor jou’’. Ik deed weer een stoot op het biljart, dacht na en zei toen: ,,Dat moet ik eerst aan mijn vader vragen’’. Want wij speelden kort voor de vasten in Noord Brabant vrijwel elke avond, om reden dat er in die vastentijd geen toneel mocht worden gespeeld in Noord Brabant. En ik had diverse rollen in de sketches en speelde ok nog een hoofdrol in een toneelstuk. Diezelfde avond heb ik mijn vader gebeld en ik vertelde hem alles over het gevraagde. Gelukkig was die maandagavond nog niet bezet en ik kon dus de rol in gaan vullen van prins op het eerste Middenstandsbal in de grote zaal van de Kring.

Maar het was al kort voor die avond kwam en ik moest nog een kostuum hebben. Toen ben ik gegaan naar mijn zus Riet die in de HGD-straat een zaak had in bruidsjurken en ook wat gelegenheidkleding voor heren zoals jacquets e.d., en ze verhuurde ook al een beetje carnavalskleding. Ik heb een pakje uitgezocht wat niet mooi was voor de rol van prins, maar ik moest het nemen. Er was niks anders en de tijd was te kort. Die avond was heel gezellig en mijn raad van elf (bestuursleden van de Middenstand) hadden ook allemaal dezelfde kleding aan en een strooien hoed op het hoofd. De avond is heel gezellig verlopen en ik werd aan het eind van die carnavalsavond nog aangesproken door dhr. Simons. Hij was van huis uit Limburger en in Roosendaal al enige jaren Vorst van de Limburgse vereniging, want die bestond toen al in Roosendaal. Hij zei: ,,Mijn compliment voor deze invulling deze avond als prins voor de Middenstand”. Ik heb hem toen geantwoord, dat het de eerste keer was, dat ik carnaval had meegemaakt.

Een jaar later werd ik weer gevraagd om de rol van Prins in te vullen op het Middenstandsbal. Toen had ik meer tijd en heb mijn zus een rokkostuum met cape laten bestellen bij de Jong-Kennis in Rotterdam, een zaak in gelegenheidskleding waar zij zaken mee deed. Er zijn nog foto’s van die avond in 1958 met mijzelf in de rol van Prins Jan op het carnavalsval van de Middenstand. Ook deze avond was al erg druk bezocht. Het jaar daarop volgend dacht ik dan ook weer de Prins te mogen zijn voor de Middenstand. Dus ik had mijn vader gezegd, dat hij die maandagavond voor de vasten maar geen uitvoering moest aannemen, want het bestuur van de R.K. Middenstand zou mij weer wel uitnodigen voor die mooie rol. Maar er was inmiddels een Stichting Carnaval gekomen in Roosendaal. De eerste Prins was toen Driek 1 (Henk van Loon). Ik heb toen een boerenkiel gekocht, want ik was die avond toch vrij en ik heb toen carnaval gevierd op het Middendstandsbal, omdat ik daar ook lid van was. Toen kwam 1959 en op 10 november was ik die avond op Kade 11, boven de winkel waar mijn ouders nog woonden, toen ik werd gebeld,door mijn broer Toon. Die vertelde mij, dat hij bij Lockefeer was op de Markt, in de zaal achter de lunchroom, met het bestuur en de boerenraad op de vergadering voor de dag daarna, 11/11. Hij deelde mij mee dat Henk van Loon juist had meegedeeld dat hij de prinsrol het komende carnaval niet wilde invullen. Hij vroeg aan mij of ik geen goeie prins wist en noemde toen ‘n naam. Maar die was niet geboren in Roosendaal en het moest een geboren Roosendaler zijn. Nadat er nog het een en ander was gezegd, zei mijn broer: ,,Ik weet genoeg’’. Ik legde de telefoon neer en toen zei mijn moeder: ,,Jan ge doeget nie oor, want ge kunt oew vader nie in de steek laten mee z’n cabaret en toneel’’. Daar speelde ik in vele sketchjes enz. Het was een half uur later, toen er weer werd gebeld, en weer voor mij. En toen was het Harry Gremmen die al voorzitter was van die Stichting Carnaval. Die vertelde dat zij allemaal aan de telefoon bij onze Toon hadden meegeluisterd en zei voorts: ,,Jan het is om jou te doen!’’. Ik heb hem toen gezegd dat ik dat niet kon doen om reden dat wij net voor de vastentijd juist heel veel speelden in Noord-Brabant. Toch bleef hij aanhouden en zei op het laatst: ,,Denkt er eens over na, dan komen wij morgenavond om half acht bij je thuis om het antwoord’’.

Ik ben naar huis gegaan en liep vooral de andere dag mee een ei in mijn kont en heb ook niks tegen mijn vrouw Rietje gezegd. De 11de van de 11de om half acht gaat de bel en ik zei tegen mijn vrouw: ,,Ik ga wel even kijken’’. Ik moest twee trappen naar beneden, want ik woonde toen boven de zaak van opa en oma Bleijenberg – de grootouders van Floor – die op die hoek een zaak hadden met kleding. Ik doe de deur open en daar staan drie mannen, te weten Harry Gremmen, Harry van den Bergh en Leo Vleeskens, het dagelijks bestuur van de Stichting Carnaval. Ik nam de heren mee, twee trappen naar boven dus, naar de huiskamer. Mijn vrouw liet zich niet zien en bleef in het keukentje. Ik durfde niks aan te bieden, want dan zou het verkeerd gaan. Harry Gremmen de voorzitter die deed het woord en bleef maar aanhouden dat ik die rol voor het komende carnaval voor Roosendaal toch moest invullen. En een Mol kan geen nee zeggen, dus ik zei ,,Ja’’. En toen zei Harry Gremmen: ,,Dan moet je in boerenkiel komen om half elf, bij lunchroom Lockefeer op Markt 7’’. Ik zei als laatste dat ik er zou zijn, maar ik wilde wel dat er mondeling gestemd ging worden, en …..niemand moest tegen stemmen, anders zou ik het niet doen. Om elf uur elf werd ik in de vergadering gehaald en, met applaus en staande, ontvangen. Toen werd ik gevraagd welke naam ik wilde als prins en ik heb toen gezegd: ,,Ik heet Jan, dus Prins Jan 1 van Roosendaal’’. Later heb ik toen de vergadering toegesproken en gezegd dat ik hoopte dat ik de rol van prins later zou kunnen overgeven aan één stadsprins. Niet wetende dat het elf jaar zou duren voor ik mijn doel verwezelijkt had. Met het motto van de komende carnaval heb ik dit graag eens aan de gehele meute willen vertellen.

Adde Mar Leut et

Jan Mol.

Prins Jan tussen de feestvierders